Aanplantrechten
Wat de aanplantrechten betreft, is er voor België en Nederland momenteel nog geen probleem. Maar het zal er in de toekomst uiteindelijk wel van komen. Sterker nog, FOD Economie is volgens goed geïnformeerde bronnen er mee bezig om ze in België in te voeren.
De Belgische wijnbouw kent een sterke groei. Zowel in volume als in kwaliteit. Wijnbouw is dan ook een interessante optie voor voor landbouwers die zich geconfronteerd zien met stikstof- of fosfaat problemen. Wijnbouw kent geen stikstof of fosfaat problematiek en ook niet de afzetproblemen waarmee de fruitteelt zich geconfronteerd ziet. Het overheidsbeleid zal dus wel op wijnbouw inzetten zou je denken. Maar helaas is dat niet zo. Er wordt door de overheid zelfs gedacht aan het invoeren van aanplantbeperkingen. Wie dus plannen heeft om aan wijnbouw te gaan doen weze gewaarschuwd. Het is niet zeker dat we over twee jaar nog mogen aanplanten zonder ‘aanplantrechten’ te verwerven.
|
Wat zijn aanplantrechten
Aanplantrechten zijn, zoals de naam zegt, 'het recht om wijndruiven te planten'. Er zijn in de meeste wijnproducerende landen van de EU beperkingen op de aanplant van wijngaarden. Jaarlijks mag er globaal maximaal 1% groei van het areaal wijndruiven zijn. Deze regeling is nagenoeg alle Europese wijnbouwlanden van toepassing.
Ontstaan van het systeem van aanplantrechten in Europa
Het grootste deel van het Europese budget gaat naar landbouw. En het grootste deel daarvan naar wijnbouw, meer in het bijzonder naar het uit de markt halen, door het gesubsidieerd tot alcohol te laten uitstoken van overschotten. Het gevolg was dat er hele wijnregio’s enkel wijn produceerden voor de subsidie. Dit beleid ging samen met een beperking op het aanplanten van bijkomende wijngaarden.
Niet voor België, Nederland en Groot BrittanniëHet systeem van aanplantrechten was niet van toepassing in landen met amper of geen wijnbouw. Landen met een wijnproductie van minder dan 2.500.000 liter waren vrijgesteld. Men mocht er vrijelijk aanplanten maar had ook geen recht op Europese subsidie of rooipremie.
|
VERORDENING (EG) Nr. 1493/1999 VAN DE RAAD
"Overwegende dat de productie in die lidstaten waar minder dan 25 000 hectoliter wijn per jaar wordt geproduceerd, geen belangrijke invloed op het marktevenwicht heeft, dat deze lidstaten derhalve van de aanplantbeperkingen dienen te worden vrijgesteld, maar daarentegen de premie voor definitieve stopzetting van de wijnbouw voor deze lidstaten niet open dient te staan" |
Het nieuwe EU Wijnbeleid 2008
In 2008 besliste de EU om het wijnbeleid over een heel andere boeg te gooien. De subsidie voor het afstoken van wijn werd stelselmatig vervangen door een rooipremie voor wijndruiven. Gedurende een periode van acht jaar zou dit worden gerealiseerd. Daarnaa zou de Europese wijnmarkt worden 'geliberaliseerd'.
Liberalisering van de wijnmarkt
⁃ afschaffing van systeem aanplantrechten
⁃ Verruiming oenologische technieken (onder meer het toelaten om rosé te maken door rood en wit te vermengen)
Liberalisering van de wijnmarkt
⁃ afschaffing van systeem aanplantrechten
⁃ Verruiming oenologische technieken (onder meer het toelaten om rosé te maken door rood en wit te vermengen)
2016
Het EU wijnbeleid voorzag per 1 jan 2016 de afschaffing van het systeem van aanplantrechten waarbij lidstaten vrij zouden zijn om al dan niet het systeem van aanplantrechten te handhaven. De afschaffing van het systeem van aanplantrechten werd echter herroepen onder druk van de Europese wijnbouwlobby. Ook het voorstel om rosé te maken door rood en wit te mengen werd ingetrokken. Men bereikte een akkoord over een nieuw systeem van aanplantrechten. Dit nieuwe systeem van aanplantrechten geldt niet voor België en Nederland omdat de wijnbouw er te klein is om de Europese markt te verstoren.
De EU stelde dat … "Overwegende dat de productie in die lidstaten waar minder dan 25.000 hectoliter wijn per jaar wordt geproduceerd, geen belangrijke invloed op het marktevenwicht heeft, dat deze lidstaten derhalve van de aanplantbeperkingen dienen te worden vrijgesteld, maar daarentegen de premie voor definitieve stopzetting van de wijnbouw voor deze lidstaten niet open dient te staan" …
Het EU wijnbeleid voorzag per 1 jan 2016 de afschaffing van het systeem van aanplantrechten waarbij lidstaten vrij zouden zijn om al dan niet het systeem van aanplantrechten te handhaven. De afschaffing van het systeem van aanplantrechten werd echter herroepen onder druk van de Europese wijnbouwlobby. Ook het voorstel om rosé te maken door rood en wit te mengen werd ingetrokken. Men bereikte een akkoord over een nieuw systeem van aanplantrechten. Dit nieuwe systeem van aanplantrechten geldt niet voor België en Nederland omdat de wijnbouw er te klein is om de Europese markt te verstoren.
De EU stelde dat … "Overwegende dat de productie in die lidstaten waar minder dan 25.000 hectoliter wijn per jaar wordt geproduceerd, geen belangrijke invloed op het marktevenwicht heeft, dat deze lidstaten derhalve van de aanplantbeperkingen dienen te worden vrijgesteld, maar daarentegen de premie voor definitieve stopzetting van de wijnbouw voor deze lidstaten niet open dient te staan" …
2018
Naast de algemene doelstellingen om de wetgeving te harmoniseren, stroomlijnen en vereenvoudigen, heeft Gedelegeerde Verordening (EU) 2018/273 van de Commissie in 2015 de regeling voor aanplantrechten vervangen door een vergunningstelsel voor de aanplant van wijnstokken in de periode tussen 2016 en 2030.
Verordening (EU) 2018/273
In order to secure the achievements of the Union wine sector up to now and to achieve a long-lasting quantitative and qualitative balance in the sector through the continued orderly growth of vine plantings beyond 2030, the scheme of authorisations for vine plantings should be extended until 2045, i.e. for a period equivalent to the initial period in place since 2016, but with two mid-term reviews to be carried out in 2028 and 2040, in order to evaluate the scheme and, if necessary, to present proposals on the basis of the results of those mid-term reviews to improve the competitiveness of the wine sector.
VERORDENING (EU) Nr. 1308/2013
|
De discussie in Europa over aanplantrechten was te volgen op: www.efow.eu
|
2021
14 December 2021 “the absolute necessity to regulate all plantations of vineyard”. We are now asking for the words to be turned into actions and for the regime that will be proposed to be either permanent or established for a much longer period of time” declared Riccardo RICCI CURBASTRO, President of EFOW, the European Federation of Origin Wines’.
1999: België & Nederland vrijgesteld maar Engeland zou moeten rooien
VERORDENING (EG) Nr. 1493/1999 VAN DE RAAD
"Overwegende dat de productie in die lidstaten waar minder dan 25 000 hectoliter wijn per jaar wordt geproduceerd, geen belangrijke invloed op het marktevenwicht heeft, dat deze lidstaten derhalve van de aanplantbeperkingen dienen te worden vrijgesteld, maar daarentegen de premie voor definitieve stopzetting van de wijnbouw voor deze lidstaten niet open dient te staan"
Engeland heeft inmiddels ruim 1700 ha wijngaarden aangeplant. Daarmee komt de productie boven de norm van 25.000 hl. Dus Engeland zou moeten rooien?.
"Overwegende dat niettegenstaande de bestaande aanplantbeperkingen, oppervlakten in strijd daarmee zijn aangeplant; dat de bestaande sancties, die bedoeld zijn om ervoor te zorgen dat de producten van dergelijke oppervlakten de wijnmarkt niet verstoren, moeilijk zijn gebleken om deze ten uitvoer te leggen; dat daarom onwettig beplante oppervlakten dienen te worden gerooid; dat deze maatregel voor elke onwettige aanplant na de bekendmaking van het voorstel voor deze verordening dient te gelden, aangezien de wijnbouwers vanaf dat tijdstip van het voornemen tot invoering van deze maatregel kennis hebben kunnen nemen"
"Overwegende dat de productie in die lidstaten waar minder dan 25 000 hectoliter wijn per jaar wordt geproduceerd, geen belangrijke invloed op het marktevenwicht heeft, dat deze lidstaten derhalve van de aanplantbeperkingen dienen te worden vrijgesteld, maar daarentegen de premie voor definitieve stopzetting van de wijnbouw voor deze lidstaten niet open dient te staan"
Engeland heeft inmiddels ruim 1700 ha wijngaarden aangeplant. Daarmee komt de productie boven de norm van 25.000 hl. Dus Engeland zou moeten rooien?.
"Overwegende dat niettegenstaande de bestaande aanplantbeperkingen, oppervlakten in strijd daarmee zijn aangeplant; dat de bestaande sancties, die bedoeld zijn om ervoor te zorgen dat de producten van dergelijke oppervlakten de wijnmarkt niet verstoren, moeilijk zijn gebleken om deze ten uitvoer te leggen; dat daarom onwettig beplante oppervlakten dienen te worden gerooid; dat deze maatregel voor elke onwettige aanplant na de bekendmaking van het voorstel voor deze verordening dient te gelden, aangezien de wijnbouwers vanaf dat tijdstip van het voornemen tot invoering van deze maatregel kennis hebben kunnen nemen"