Duurzaamheid in de wijnbouw
|
Duurzaamheid, wat is dat eigenlijk? De basisdefinitie lijdt: "Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die tegemoetkomt aan de levensbehoeften van de huidige generatie, zonder die van de toekomstige generaties tekort te doen. Het gaat hierbij om economische, sociale en leefomgevingsbehoeften." Een zeer brede omschrijving dus. Wij zullen ons hierbij vooral richten op de leefomgevingsbehoeften. Door de klimaatverandering ligt tegenwoordig de nadruk op de 'CO2-voetafdruk'.
|
|
Carbon footprint
|
Verpakking en transport
Verpakking en transport staat in voor meer dan de helft van de ecologische voetafdruk. Lokale wijnproductie is dus een belangrijke factor. Het is dan ook logisch dat hier de grootste winst te halen valt wanneer we de CO2-uitstoot van onze wijnbouw willen beperken.
Transport
Wat het transport betreft is de korte keten een belangrijke manier om de CO2-impact te verkleinen. Lokale wijnbouw heeft dan ook een groot voordeel op bijvoorbeeld 'Nieuwe Wereld wijnen' die de halve wereld rond moeten worden vervoerd.
Verpakking
Wat de verpakking van wijn, klassiek in glazen flessen, betreft is het wat complexer. Wijn in zware glazen flessen vanuit Australië of Zuid Afrika invoeren is hierbij natuurlijk in het nadeel. De wijn in containers naar Europa halen en hier bottelen geeft dan wel CO2-voordeel, maar de consument wil wel liefst een op het domein gebottelde wijn. De wijnbouwers in Australië bijvoorbeeld leggen de focus dus vooral op het reduceren van de CO2-uitstoot bij de druiventeelt en de vinificatie. In Europa is er een mogelijkheid om lichtere flessen te gebruiken en spelen technologische ontwikkelingen in de CO2-reductie bij de productie van flessen de komende jaren een belangrijke rol.
Transport
Wat het transport betreft is de korte keten een belangrijke manier om de CO2-impact te verkleinen. Lokale wijnbouw heeft dan ook een groot voordeel op bijvoorbeeld 'Nieuwe Wereld wijnen' die de halve wereld rond moeten worden vervoerd.
Verpakking
Wat de verpakking van wijn, klassiek in glazen flessen, betreft is het wat complexer. Wijn in zware glazen flessen vanuit Australië of Zuid Afrika invoeren is hierbij natuurlijk in het nadeel. De wijn in containers naar Europa halen en hier bottelen geeft dan wel CO2-voordeel, maar de consument wil wel liefst een op het domein gebottelde wijn. De wijnbouwers in Australië bijvoorbeeld leggen de focus dus vooral op het reduceren van de CO2-uitstoot bij de druiventeelt en de vinificatie. In Europa is er een mogelijkheid om lichtere flessen te gebruiken en spelen technologische ontwikkelingen in de CO2-reductie bij de productie van flessen de komende jaren een belangrijke rol.
Ecologische wijnbouw; het dilemma
|
Een vraag die zich opdringt is deze wat nu eigenlijk 'ecologisch' de beste keuze is. Het niet gebruiken van herbiciden en chemische gewasbeschermingsmiddelen heeft ontegensprekelijk meer tractor kilometers tot gevolg die de CO2-voetafdruk weer vergroten. Snoeihout gebruiken als brandstof, dat kan met relatief lage investeringen door middel van een palletkachel geeft weer meer fijnstof. Dus?
|
|
Vinificatie en CO2
|
Wat CO2-uitstoot bij de fermentatie betreft wordt vaak de CO2 die tijdens de gisting vrij komt als CO2-uitstoot meegerekend. Dit is echter niet terecht. Het betreft immers CO2 die gedurende het groeiseizoen door de druivelaars uit de lucht werd gehaald, waarvan een deel bij de fermentatie terug vrij komt. Maar dat is precies hetzelfde als wat er gebeurt bij de productie van bio-ethanol. Er zijn echter volop nieuwe technieken in ontwikkeling om deze CO2 terug op te vangen. Wanneer men dan het elektriciteitsverbruik grotendeels met zonnepanelen of windenergie kan afdekken is het zelfs mogelijk om CO2-neutraal wijn te produceren.
|
|
|
Te pas en te onpas worden 'resistente rassen', die trouwens niet resistent zijn, of PiWi's naar voren geschoven als oplossing. Dit is echter onjuist. Akkoord, je kunt doorgaans met enkele bespuitingen minder volstaan, maar de wijnkwaliteit laat veel te wensen over.
“Piwi's liggen op ieders lippen. Maar de eindverbruiker neemt ze niet graag in de mond.” (Ulrich Martin, rebschule-martin.de)
|
|
Charter duurzame wijnbouw HeuvellandIn 2021 sloegen 9 wijnbouwers in het Heuvelland de handen in elkaar en ondertekenden ze een charter Duurzame Wijnbouw. De wijnbouwers engageren zich daarmee onder meer om in te zetten op lokale economie en korte keten, duurzaam beheer van de wijngaard, spaarzame omgang met water en grondstoffen en vergroting van de biodiversiteit in de wijngaard.
|
|
