Zonnebrand
Hitte en sterke zonneschijn veroorzaken verschillende soorten stralingsschade aan de druiven. Planten waarbij de bladeren al lang geleden zijn verwijderd, hebben hier meestal geen last van. Daarom dat het advies om vroeg te ontbladeren in onze streken standaard was. Stralingsschade manifesteert zich door rood-blauwe tot rood-bruine verkleuring, verwelking en droging van de bessen. Afhankelijk van de blootstelling en de druivensoort varieert de schade sterk. Rode wijnen kunnen ook atypisch worden beïnvloed. Gevolgschade door schimmelziektes (botrytis) of dierlijk ongedierte (azijnvliegen) is niet te verwachten bij aanhoudend warm en droog weer na stralingschade. Verbrande bessen vallen niet af maar slorpen sap op bij het persen Ook kan botrytis op deze druiven komen.
Bij temperaturen boven 37°-38° C treed echter ook bij vroege ontbladering zonnebrandschade op. Het is daarom, door de klimaatopwarming en daarmee gepaard gaande hoge temperaturen van soms tegen de 40°C of zelfs daar over, een gok wanneer men vroeg ontbladert. Vroeg ontbladeren als botrytis-preventie is op zich een goede zaak, tenminste wanneer we geen extreem hete dagen krijgen.
Bij temperaturen boven 37°-38° C treed echter ook bij vroege ontbladering zonnebrandschade op. Het is daarom, door de klimaatopwarming en daarmee gepaard gaande hoge temperaturen van soms tegen de 40°C of zelfs daar over, een gok wanneer men vroeg ontbladert. Vroeg ontbladeren als botrytis-preventie is op zich een goede zaak, tenminste wanneer we geen extreem hete dagen krijgen.
Wat zijn de alternatieven?
De uv-b straling is het hoogste kort na de middag. Het gaat niet enkel om de temperatuur, want die kan ook onder bescherming van een bladerdek soms erg hoog oplopen, het gaat met name om de uv-b straling. Het is daarom beter om, indien men vroeg ontbladert, enkel de schaduwzijde te ontbladeren. Zeker moet men niet midden in de zomer ontbladeren. Men ontbladert best vroeg enkel de schaduwzijde en laat de andere kant, of niet vroeg maar zo laat mogelijk, met andere woorden voor het sluiten van de trossen zodat de laatste bespuiting tegen botrytis optimaal de trossen raakt en er een goede verluchting, en opdrogen van de trossen, is tijdens het afrijpen van de trossen.
De uv-b straling is het hoogste kort na de middag. Het gaat niet enkel om de temperatuur, want die kan ook onder bescherming van een bladerdek soms erg hoog oplopen, het gaat met name om de uv-b straling. Het is daarom beter om, indien men vroeg ontbladert, enkel de schaduwzijde te ontbladeren. Zeker moet men niet midden in de zomer ontbladeren. Men ontbladert best vroeg enkel de schaduwzijde en laat de andere kant, of niet vroeg maar zo laat mogelijk, met andere woorden voor het sluiten van de trossen zodat de laatste bespuiting tegen botrytis optimaal de trossen raakt en er een goede verluchting, en opdrogen van de trossen, is tijdens het afrijpen van de trossen.
2022
Er zijn wel wat meldingen van zonnebrand. Maar over het algemeen valt het nog wel mee. Veel wijnbouwers hebben niet of maar ten dele ontbladerd. Bovendien waren er nog veel druiven waarvan de 'huidmondjes' in de huid van de bessen nog werkzaam waren waardoor deze voor afkoeling zorgden. Vooral vroege soorten, waarvan deze verkoelende huidmondjes niet meer werkzaam waren, die in de volle zon hingen zijn getroffen.
België 2019 erkende zonnebrand als landbouwramp
De zomer kende temperaturen van veertig graden. Bij deze temperaturen verloren de bessen hun natuurlijke weerstand tegen uv-b straling en trad er ernstige zonnebrand op bij trossen die niet door loof waren afgeschermd. Wie vroeg en sterk had ontbladerd had soms heel veel schade. Zonnebrand werd in België in 2019 als landbouwschade erkend. Duitsland 2017
Maar zonnebrand kan in sommige gevallen ook bij lagere temperaturen optreden. Dit was bijvoorbeeld in Duitsland in 2017 het geval. “De weersverandering op korte termijn van laag- en koel-vochtig naar hoog- en heet-droog, gecombineerd met een extreem lage luchtvochtigheid op 14-15 juli met een temperatuursprong van ca. 20 °C, heeft geleid tot schade door zonnebrand op een ongekende schaal.” (LVWO Weinsberg) |
LandbouwrampVoor de erkenning van een landbouwramp moet voldaan zijn een aantal voorwaarden, zoals een totaal schadebedrag van meer dan 1,24 miljoen euro en een frequentie van maximaal 1 keer op 20 jaar. De schade door zonnebrand werd in 2019 erkend. Het is dan nog maar de vraag of deze in 2020 opnieuw erkend zal worden. Hagelschade komt niet in aanmerking voor vergoedingen uit het landbouwrampenfonds omdat hagel verzekerbaar is.
Vinificatie bij zonnebrand
De vinificatie van druiven met zonnebrand vraagt extra aandacht. Bij maceratie of pulp-fermentatie zuigen de verdroogde verbrande bessen zich vol met sap. Bij het persen komen dan de 'verbrande aroma's' mee in de wijn. Voor witte wijn best hele trossen persen, dus zonder maceratie pré-fermentair of zoals bij blauwe druiven streng triëren.
|